Wzorcowanie urządzeń pomiarowych a ISO 17025 w laboratorium
Wzorcowanie urządzeń jest kluczowym elementem w zapewnieniu jakości i wiarygodności wyników pomiarów w laboratoriach. Standard ISO 17025 określa wymagania dla kompetencji laboratoriów badawczych i wzorcujących, aby zapewnić zgodność z międzynarodowymi normami. W niniejszym artykule przedstawimy znaczenie wzorcowania urządzeń pomiarowych i jego związek z normą ISO 17025 w laboratorium.
Co to jest wzorcowanie urządzeń pomiarowych?
Wzorcowanie urządzeń pomiarowych to proces, w którym określamy i potwierdzamy zgodność wybranej wartości mierzonej przez urządzenie, z wartością rzeczywistą (wzorcem) lub znaną wartością miary. Podczas wzorcowania, urządzenie jest porównywane z dokładniejszym i stabilnym wzorcem, który jest ścisłym standardem miar, takim jak ten przechowywany w międzynarodowych instytutach metrologicznych. Wzorcowanie jest zazwyczaj wykonywane na urządzeniach, które są używane do bardzo precyzyjnych i ważnych pomiarów, na przykład laboratorium analitycznych, przyrządów medycznych itp.
Dlaczego wzorcowanie jest konieczne?
Wzorcowanie odgrywa kluczową rolę w różnych dziedzinach, takich jak przemysł, nauka, medycyna czy środowisko. Oto kilka głównych powodów, dla których wzorcowanie jest istotne:
- Zapewnienie dokładności. Wzorcowanie pozwala na weryfikację, czy urządzenie pomiarowe działa zgodnie z oczekiwaniami i czy jego wyniki są zgodne z rzeczywistymi wartościami.
- Wiarygodność wyników. Poprzez regularne wzorcowanie, laboratorium potwierdza wiarygodność swoich wyników pomiarowych, co jest szczególnie ważne w kontekście świadczonych usług, analizy danych i podejmowania decyzji opartych na wynikach pomiarów.
- Spójność wyników. Wzorcowanie zgodnie z międzynarodowymi standardami, zapewniają spójność i porównywalność wyników pomiędzy różnymi instytucjami na całym świecie.
ISO 17025 w laboratorium a wzorcowanie urządzeń pomiarowych
ISO 17025 to międzynarodowy standard, który określa ogólne wymagania dla laboratoriów badawczych i wzorcujących. Jednym z kluczowych aspektów tego standardu jest odpowiednie zarządzanie wzorcowaniem urządzeń pomiarowych.
Główne wymagania ISO 17025 dotyczące wzorcowania obejmują:
- Laboratoria muszą zapewnić, że używane wzorce mają potwierdzoną i ścisłą zgodność z miarami międzynarodowymi.
- Kalibracja urządzeń. Laboratoria muszą regularnie kalibrować swoje urządzenia pomiarowe zgodnie z określonymi procedurami. Kalibracja to proces ustalenia związku między odczytami urządzenia a wartościami rzeczywistymi.
- Dokumentacja i kontrola. Laboratoria muszą prowadzić odpowiednią dokumentację dotyczącą wzorcowania, kalibracji i wyników pomiarów, aby umożliwić audyty i zapewnienie jakości.
Znaczenie systemów typu LIMS w procesie wzorcowania urządzeń pomiarowych
Wzorcowanie urządzeń pomiarowych w laboratoriach jest nieodłącznym elementem zapewnienia jakości i wiarygodności wyników pomiarów. Systemy typu LIMS stanowią duże wsparcie w procesie wzorcowania, umożliwiając skuteczne zarządzanie wzorcami, kalibracją i dokumentacją. Wprowadzenie systemu LIMS w laboratorium może zwiększyć jakość i precyzję wyników, co ma kluczowe znaczenie dla badań naukowych, kontroli jakości i innych dziedzin, w których dokładne pomiary są niezbędne.
Znaczenie systemów typu LIMS w laboratorium w kontekście wzorcowania urządzeń pomiarowych
- Planowanie i harmonogramowanie wzorcowania urządzeń pomiarowych.
- Automatyczne powiadomienia i przypomnienia o zbliżających się terminach wzorcowania. To zapobiega opóźnieniom i pominięciu kalibracji, co wpływa na utrzymanie urządzeń w optymalnym stanie i zapewnienie ciągłości procesów pomiarowych.
- Kompleksowa dokumentacja procesu wzorcowania i kalibracji urządzeń pomiarowych. Wszystkie dane dotyczące wzorców, wyników kalibracji, niepewności pomiarowych i innych istotnych informacji są przechowywane w systemie. To ułatwia przeprowadzenie audytów wewnętrznych i zewnętrznych oraz zapewnienie zgodności z wymaganiami normy ISO 17025 w laboratorium.
- Narzędzia do analizy danych pomiarowych.
- Eliminacja ręcznego wprowadzania danych.
- Łatwy dostęp do aktualnych danych, co ułatwia współpracę, podejmowanie decyzji i szybkie reakcje na zmiany.
